Predavanje Jasmine Čubrilo u okviru pratećeg programa izložbe „Nepouzdani pripovedač“ Mrđana Bajića

O izvesnosti postupka i neizvesnosti materijala, dimenzija i razmere u funkciji nepouzdanog pripovedanja – predavanje
Subota 14. januar 2023. godine u 15 časova

Na početku svoje skulptorske karijere Mrđan Bajić je u jednom intervjuu istakao da „rad počinje da se sklapa” kada postoji neki „specifičan, opsesivni događaj ili slika” i to od materijala „koji dozvoljavaju različite tipove ekspresije a njihove kombinacije različita značenja”. Četiri decenije kasnije postavka retrospektivne izložbe njegovih skulptura i crteža pokazuje zapravo istrajnost u odabranom formalno-problemskom rešenju koji je zasnovan na (postmodernističkoj) fragmentarnosti, žanrovskom i stilskom (formalnom) eklekticizmu, citatnosti, intertekstualnosti, na parodijskom odnosu prema savremenom i prošlom, prema istoriji, te na fikcionalnosti i konfabulaciji, relativizovanju ili ravnodušnosti prema hijerarhijskim podelama na elitnu i popularnu kulturu, predmet i materijal, odnosno skulptorske ili neskulptorske materijale. Velike geopolitičke i kulturne promene posle 1989. godine donose nove teme u kojima se adresiraju aktuelni konflikti ili aktuelna društvena pitanja (postsocijalizam, postkolonijalizam, (post)antropocen). Takođe, produkcija s godinama postaje zahtevnija, tehnološki sofisticiranija, uključuje saradnike, dimenzije skulptura su monumentalnije, ali u osnovi svaki rad je i dalje „sklop” u kojem je ekspresija materijala (re)semantizovana u funkciji oprizorenja ili pripovedanja o „specifičnom događaju”, i dalje je ‘velika’ skulptura dvojnik one ‘male’, i dalje je svet dečijih igračaka i igara, doslovno preuzetih ili rekontekstualizovanih, važan elemenat Mrđanove skulpture i ova izložba je prilika da se razmotri kako je od ovih ‘konstanti’ i njihovih varijacija nastao jedan, na mnogo načina raznovrstan, raskošan, slojevit, senzibilan i ironičan, ponekad surovo ciničan, u isto vreme i zabavan i nelagodan univerzum.
Jasmina Čubrilo je redovna profesorka na Seminaru za studije moderne umetnosti Odeljenja za istoriju umetnosti Filozofskog fakulteta u Beogradu. Njeno polje istraživanja obuhvata fenomene moderne i savremene umetnosti. Pored stručnih i naučnih članaka i studija objavljenih u domaćim i međunarodnim publikacijama, autorka je i nekoliko knjiga među kojima su i sledeći naslovi: Zora Petrović, Beograd 2011; Jelica Radovanović i Dejan Anđelković: symptom.dj, Beograd 2011; O razmeri: monumentalizovanje minijaturnog, Beograd 2019; Jovan Kratohvil: studija o jednom modelu jugoslovenskog modernizma, Beograd 2021.